De kribbe dichtbij Zondagavond hebben we in onze buurt weer op straat gezongen. Adventsliederen. Het is donker en koud. We zingen bij het schijnsel van vuurkorven, zaklantarens en mobile telefoons. Ergens uit het donker klinkt een vrouwenstem. We horen woorden uit het Johannes evangelie: ‘In het Woord was leven en het leven is het licht van de mensen….’ . We zingen ons eerste lied: ‘Daar is uit ’s werelds duist’re wolken, een licht der lichten opgegaan. Komt tot zijn schijnsel, alle volken en gij, mijn ziele, bid het aan’. Mooie tijd de Adventstijd. Het maakt bij ons allemaal iets los. Maar als je het woorden wil geven is dat nog niet eenvoudig. Het is ook allemaal zo bijzonder. Een Koning in een stal geboren. Daar kom je niet zomaar op. En die smerige herders als eerste kraamvisite is ook al niet zo voor de hand liggend. En dan die engelenzang…  in de open lucht. Toen was het ook donker en koud. En er werden ook vuren gestookt. Stil, luister wat de engelen zingen: ‘Ere zij God in de hoogste hemelen, en vrede op aarde, in mensen een welbehagen’. Maar dat Kindje in de kribbe is wel een Vluchteling in spé. Nog even en Hij moet uitwijken. Er zijn doodsbedreigingen in Zijn richting geuit door koning Herodes. Herodes heeft door de eeuwen heen veel volgelingen gekregen. Mensen die medemensen bedreigen. Altijd die haat, onvrede, jaloezie. Laten we elkaar alsjeblieft niet die kant opduwen. Veel eerder moeten we elkaar er aan herinneren om vooral dankbaar te zijn. Daar hebben we een overvloed aan redenen voor. Dankbaar voor huisvesting, dankbaar voor ons eten, dankbaar voor de vrede waarin we leven, dankbaar voor… je raakt niet uitgeteld. En er gaat iets heel wonderlijks gebeuren als die dankbaarheid je te pakken krijgt. Je gaat anders […]

Lief kindje Zaterdagmiddag, Jacoline belt. ‘Mary voelt geen leven meer en geen hartje, ze moet direct naar het ziekenhuis’. Volgende bericht: ‘het kindje is overleden.’ Niet lang daarna wordt het geboren. Wat een vreemde verwarring. Plotseling verandert vreugde in verdriet. Diep verdriet. Alles botst. We zijn verslagen. Zondagmiddag moeten we de ouders en het kindje ophalen. Samen rijden we naar Sneek. De moeder ligt in bed met Yostina in haar armen, de vader zit er zorgzaam naast. Wat een lief klein meisje. Maar wat is ze stil. Verschrikkelijk stil. Omdat zij niet huilt, huilen wij. Passende woorden zijn onvindbaar. Daar zitten we. Haast maken is niet aan de orde. Je wilt liever helemaal niet vooruit. Toch moeten we na een paar uur aanstalten maken. We moeten naar huis. De baby gaat van de moeder naar het ledikantje dat naast het bed staat. Het mandje staat op tafel, maar die stap kan nog niet gemaakt worden. Ook een tijdje later krijgt de vader het niet voor elkaar. Laat Jacoline het maar doen. Liefdevol legt ze het kindje in het zachte satijn. Voor de moeder wordt een rolstoel gehaald. Als ze in de rolstoel zit krijgt ze het mandje op haar schoot. Stil en een beetje schuchter verlaten we het ziekenhuis. Het liefst zouden ze hun kindje nog dezelfde dag begraven. Zo gaat dat in Eritrea. Maar dat mag hier niet. Minimaal 36 uur moet er verstrijken tussen sterven en begraven. Morgen dan. Zou dat lukken? We stellen alles in het werk om het mogelijk te maken. Maandagochtend vroeg gaat een vrijwilliger met de vader naar het gemeentehuis in Sneek. Aangifte van geboorte en aangifte van overlijden. Ze krijgen de papieren die nodig zijn om een afspraak te maken met de gemeenteambtenaar voor de tijd van het begraven. We zijn dankbaar voor […]

Gastvrijheid Als ik uit de auto stap staakt hij onmiddellijk zijn werkzaamheden. Hij was bezig de stoep voor zijn huis ijsvrij te maken. ‘Binnen komen’, zegt hij. De toon in zijn stem maakt duidelijk dat het welgemeend is. Vanzelfsprekend doe ik mijn schoenen uit. Maar voordat ik ze uit heb heeft de gastheer al snel uit de keuken een paar sloffen gehaald. Die zijn voor mij. ‘Kom’. In de woonkamer proef je de Kaukasus, het gebied waar ze vandaan komen. Ze dragen hun cultuur nog in al hun vezels. Het straalt je tegemoet uit de hele inrichting, maar nog meer door de gastvrijheid. Ik voel me een zeer gewenste gast. Allerlei heerlijkheden worden aangerukt. Lekkere pannenkoeken, kunstig gevouwen, worden voor me neer gezet. ‘Met jam of met pasta?’ De gastheer maakt ze voor me klaar. Ook andere lekkernijen moet ik proeven. Ze zijn in een speciale winkel in Emmeloord  gekocht. We praten over van alles. Over werken, wonen, over de kerk en natuurlijk over familie en vooral over het gemis daarvan. Een oudere broer van me komt ter sprake. Hij heeft hen geholpen toen ze nog in het AZC in Luttelgeest zaten. ‘Paul en jij, onze familie’. Ook dat is welgemeend. Na drie kwartier moet ik weer gaan. Weer staat de gastheer klaar bij de deur. Nu met een lange schoenlepel. Wat een liefdevolle zorg. Ik moet snel terugkomen. ‘Deur voor jou vierentwintig uur elke dag open’. Het is lang geleden dat ik met zoveel warmte onthaald ben. Hartelijk, bescheiden, zorgzaam. Ja, Urk is ook gastvrij, maar er valt natuurlijk altijd nog wat bij te leren. De volgende morgen, zondagochtend, krijg ik een fotootje doorgestuurd. In een Eritrees gezin is een baby’tje geboren. Inmiddels weet ik dat een afspraak maken niet nodig is. Je bent gewoon elk moment welkom. ‘s […]

Het was een bijzondere vrouwenochtend. Een groepje Urker vrouwen had een aantal vrouwen uit het AZC in Luttelgeest uitgenodigd voor een ochtendje Urk. Tijdens de wandeling kwamen ze bij het vissersmonument. Toen Jacoline de betekenis had uitgelegd, waren ze diep onder de indruk. ‘Zoveel mannen?’ Een Eritrese vrouw ging tegen het beeld van de vissersvrouw zitten en begon erbarmelijk te huilen. Zo intens als wij het meestal niet durven. Ze schreeuwde, sloeg op grond en balde haar vuisten naar de zee. Haar eigen verdriet was op deze gedenkplaats weer aangewakkerd. Een week eerder was op de Middellandse Zee een schip met 700 mensen gekapseisd. Vijfhonderd van de opvarenden, overwegend Eritreeërs, vonden de dood. Onder hen waren vier familieleden van onze rouwende zuster. Voor ons is het amper nog nieuws. Maar de hele Eritrese gemeenschap rouwt. Iedereen heeft wel een familielid, vriend of plaatsgenoot verloren. Jacoline Bakker is als een moeder voor de Eritreeërs. Ze rouwt met hen mee. Verschillende keren spraken we met elkaar over hoe we vorm zouden kunnen geven aan ons meeleven met de Eritrese gemeenschap. Je kunt dit toch niet zomaar voorbij laten gaan, alsof er niets is gebeurd? De verdrinkingsdood van vijfhonderd mensen moet ons toch beroeren? We vonden een gelegenheid. Tijdens het 30-dagen-gebed (bidden voor moslims tijdens de ramadan) was er volgens het rooster afgelopen zondag aandacht voor Eritrea. Zouden we op deze avond bijzondere aandacht kunnen geven aan de scheepsramp? De mensen uit de Eritrese gemeenschap die we benaderden reageerden positief. Zo zaten we zondagavond met 12 Eritreeërs en 14 Urkers bij elkaar. Jacoline had de leiding. ‘Als jullie verdriet hebben, hebben ook wij verdriet’, is haar openingszin. We lezen verschillende Bijbelgedeelten. Psalm 22 vers 2 en 3: ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij verlaten, bent U ver van mijn verlossing, van […]

John (niet de echte naam) heeft status en ook nog een huis toegewezen gekregen, hij moet wel heel gelukkig zijn. Helaas is dat niet het geval. Hij kan alleen maar denken aan zijn moeder en zijn jongere broer die nog in Syrië wonen. Ze zijn in direct levensgevaar. Dat geldt voor veel inwoners van Syrië, maar voor de Syrische christenen geldt het dubbel. John wil zijn moeder en broer helpen, maar wat kan hij doen? Van alle kanten zitten ze vast. Alle opties nemen we door, maar zonder papieren en geld gaat het niet lukken. Vorige week las ik in de kant over de verlegenheid die wij westerse christenen hebben met de christenen die vervolgd worden. Als je hun leed durft toe te laten voel je je behalve onmachtig ook laf. En zo voel ik me nu ook ten opzichte van John. Onze eerst ontmoeting was tijdens de internationale dienst in de Immanuelkerk. Sinds een paar weken bezoek ik hem regelmatig. Zelden zag ik iemand die zoveel bezorgdheid uitstraalde. Behalve bezorgd is hij ook teleurgesteld. ‘Nederland is toch een christelijk land, waarom helpen ze de Syrische christenen dan niet?’ Helaas, we zijn nog niet zover. Een dag later ga ik, samen met Co, op bezoek bij een Syrisch moslimgezin. We worden hartelijk ontvangen, maar er moet wel even een probleempje worden opgelost. Er is een tolk nodig. Snel wordt de buurvrouw opgehaald. Ze is lerares en spreekt redelijk goed Engels. We zitten nu in een huisje, een stuk gezelliger dan die containerwoningen die wat verderop staan. De kamer/keuken is een kleine maar gezellige ruimte. Een tafel met daaromheen een bank een vier stoelen. We moeten van alles eten. Er wordt een bord met vier stuk fruit voor ons neergezet en we krijgen een heel klein kopje super sterke koffie. Ze […]

Afgelopen weekend had Syros, onze huisgenoot, drie vrienden op bezoek. Twee broers uit Amsterdam en een vrouw uit Den Helder. De twee broers spreken goed Nederlands. Ze zijn al zestien jaar geleden Iran ontvlucht. De jongste heeft hier aan de universiteit van Amsterdam zijn studie ‘Buitenlandse betrekkingen’ met succes afgerond. Passend werk heeft hij nog niet gevonden. Hij werkt op Schiphol op de bagageafdeling. De vrouw uit Den Helder is een ver familielid van Syros. Ze is ook christen geworden. Via Facebook zijn ze elkaar weer op het spoor gekomen. Ik vertel de vrienden dat ik Syros af en toe voor de telefoon hoor zingen. Het klinkt heel mooi Oosters. Ik versta er natuurlijk niets van, maar ik voel wel een intense heimwee. ‘Het gaat altijd over verdriet’, antwoordt zijn vriend. Verdriet en gemis zijn de twee overheersende gevoelens van vluchtelingen. Gelukkig heeft Syros hier een aantal goeie Koerdische vrienden. Hoessein bijvoorbeeld, die woont in de Burght, lekker dichtbij. In Emmeloord heeft hij ook een paar vrienden en in Amsterdam. De Amsterdamse vrienden komen uit dezelfde streek waar ook Syros zijn familie woont. Dat helpt. Je hebt gemeenschappelijke kennissen en je deelt ook een aantal zelfde gebeurtenissen. Zulke vrienden zijn belangrijk als je in een vreemd land woont. ‘Je hebt iets minder verdriet’. Gelukkig konden we onze bezoekers een goed onderdak aanbieden. Jacoline en Hein Bakker waren juist afgereisd naar Griekenland om op het eiland Kos vluchtelingen de helpende hand te bieden. En je hoeft je eigen huis natuurlijk niet zo maar leeg te laten staan. Ze hebben volop van het mooie huis genoten. Zaterdag hadden we in wijk 7 een gezamenlijke maaltijd. Met elf man zaten we rond de tafel. We vertegenwoordigden samen drie continenten, Azië, het Midden-Oosten en Europa. De maaltijd bestond uit vis, brood en soep. Bij […]

Roneela heeft een prachtige jurk aan. Pakistaanse kleuren en een Pakistaans design. Daar staat ze, ze straalt blijdschap en dankbaarheid uit. We zijn bij elkaar om feest te vieren. Een paar maanden geleden kreeg Roneela status. In 2009 kwam ze op Schiphol aan, berooid, angstig en alleen. Nou ja, niet helemaal alleen. Ze was in gezelschap van een mensensmokkelaar. Die reed haar eerst een tijd rond en dropte haar vervolgens in een flat in de Bijlmer. Een paar dagen later haalde hij haar weer op en bracht haar naar Ter Apel. Ver voor het aanmeldcentrum zette hij haar uit de auto. ‘Daar moet je zijn’ wees hij. Toen Ronelaa zich bij de poort meldde hoorde ze dat ze in Nederland was. Het was koud en ze had alleen maar zomerkleren. Al heel snel kwam ze in contact met christenen uit een naburige kerk. Ze brachten haar warme kleren. Het begin van haar nieuwe familie. Nu staat ze voor een groep meer dan honderd mensen, allemaal mensen die de afgelopen jaren iets voor haar betekend hebben. ‘Mijn nieuwe familie’ zegt ze, als ze naar ons wijst. Ze haalt Psalm 68 aan, ‘God die de eenzamen in een huisgezin plaatst’. Roneela is Pakistaanse. Ze behoorde daar bij de christelijke minderheid. Ze moest vluchten omdat ze meegewerkt had aan een evangelisatieactie. Haar emailadres stond op een aanplakbiljet. Er volgden bedreigingen die steeds heftiger werden. Toen er ten slotte schoten vielen drong haar familie er bij haar op aan om te vluchten. Ze was een gevaar voor de hele familie geworden. Ze werd in contact gebracht met een man die haar alleen zei: ‘volg me en vraag niets’. Zo kwam ze in Nederland aan. Daar begon een nieuwe lijdensweg. Verschillende keren werd haar asielverzoek afgewezen. Ook werd ze verschillende keren gevangen gezet. Ze kwam […]

Het zijn bijna altijd zusters die het meest enthousiast en vasthoudend zijn. Co geloofde dat er minstens honderd vluchtelingen naar de internationale dienst zouden komen. Dat was niet zomaar een slag in de lucht, daar bad ze voor. De prognoses van de rest van het voorbereidingscomité lagen beduidend lager. Lastig voor de mensen van de logistiek. Tijdens onze bezoeken aan het AZC in de week voorafgaand aan de dienst nodigden we mensen uit en moedigden hen aan vrienden mee te nemen. Enkelen van ons comité hadden zich hard gemaakt voor een maaltijd na de dienst. Als je regelmatig vluchtelingen bezoekt weet je hoe belangrijk het is dat de sleur even doorbroken wordt. Er kwamen tot onze grote vreugde honderdvijftig vluchtelingen, waaronder negentig kinderen. De kerk was bomvol. We zaten tegen de achtermuur naast een Koerdische vluchteling en een Chinese man. De Koerdische vluchteling wilde niet bij zijn taalgroep zitten, hij wilde laten zien dat hij al aardig Nederlands verstaat. De Chinese man is een verhaal apart. Hij lacht veel, zegt weinig en verstaat geen woord Nederlands. Toch zit hij elke week in de kerk. Normaal gesproken in de Pinkstergemeente, maar nu was hij naar deze internationale dienst gekomen. Hij wilde er gewoon bij zijn. Als je de juiste antenne hebt kun je, denk ik, veel opvangen, ook al versta je de taal niet. Op Urk maken ze er geen gewoonte van om in de diensten veel te variëren. Er is een vaste, zeg maar gerust, zeer vaste structuur. Zo’n internationale dienst is daarom een kleine revolutie. De dominee preekte over Zacheus de tollenaar. ‘Want de zoon des mensen is gekomen om te zoeken en zalig te maken wat verloren is’. Naast de psalmen op hele noten zingt de gemeente dapper mee in het Arabisch, Farsi, Engels en Frans. Met zo’n […]

Waarom zijn de dingen achteraf altijd zo glashelder. Natuurlijk hadden wij dat kind gered. Alhoewel, het was toch wel levensgevaarlijk. We hebben net een indrukwekkende pinksterdienst achter de rug. We bevinden ons in de Anglicaanse kerk aan de Groenburgwal in Amsterdam. Met Pinksteren een dienst bijwonen in een ander taal, dat trok ons. En het is een levende gemeente. Onze oudste zoon Bert is er actief lid. Zo nu en dan gaan we er op bezoek. Nu zitten we op de zolder van de kerk, voor koffie en ontmoeting. Omdat we op weg zijn naar een joodse bijeenkomst komt de joodse geschiedenis ter sprake. Onze enthousiaste gesprekspartner vertelt over haar Amsterdamse afkomst. Haar grootmoeder woonde hier in de buurt. Elke dag fietste ze voor haar werk langs de Hollandse Schouwburg, de plaats waar in de oorlog de Joden voor deportatie werden verzameld. Hartverscheurende taferelen zag ze er. Soms boden moeders hun kinderen aan. ‘Hier, neem haar alsjeblieft mee’. ‘Maar dat kon natuurlijk niet’, vervolgde mijn gesprekspartner. ‘Ze moest naar het werk en ze kon helemaal niet voor een kindje zorgen’. Redelijke argumenten, maar toch. Die Barmhartige Samaritaan was ook op weg ergens heen. En ziekenzorg was ook niet zijn vak. Lastige vragen en lastige situaties komen zelden op een gelegen moment. Moed gaat over grenzen. Een uur later zitten we in het Joods Historisch Museum. Ik lees een verhaal over de familie Bogaard, ‘een zwaar gereformeerde familie uit Nieuw- Vennep’. ‘De Bijbel was er constant gezelschap en de Joden werden beschouwd als Gods uitverkoren volk’. Wat een familie! Vader, opa, twee ongetrouwde broers en een zuster. Samen brachten ze ongeveer tweehonderd Joden in veiligheid. Tientallen zaten er ondergedoken op de boerderij van Hannes, de spil van dit unieke stukje verzet. Op een dag hoorde hij dat er een Joods echtpaar […]